ijzer

Ijzer is een essentiële voedingsstof die wordt verkregen uit de voeding. Het is een belangrijk onderdeel van hemoglobine, het molecuul in rode bloedcellen dat zuurstof vervoert. Als er onvoldoende ijzer beschikbaar is, krijgen cellen en weefsels niet genoeg zuurstof.

Dit veroorzaakt tekenen en symptomen van bloedarmoede door ijzertekort, waaronder vermoeidheid, zwakjes voelen en een bleke huid.

Het TF gen bevat de informatie die nodig is om een eiwit genaamd transferrine te produceren. Transferrine bindt en transporteert ijzer door het hele lichaam. Transferrine controleert het gehalte aan vrij ijzer in ons bloed en is een goede indicator van hoeveel ijzer beschikbaar is voor onze weefsels.

Het TMPRSS6 gen helpt ons ijzergehalte onder controle te houden door hepcidin, een belangrijke regulator van ijzer in het lichaam, onder controle te houden.

Wanneer het ijzergehalte laag is, kan TMPRSS6 de ijzerconcentratie verhogen door de productie van hepcidine te remmen. Dit verhoogt de hoeveelheid ijzer die via de voeding kan worden opgenomen en zorgt ervoor dat meer ijzer uit opslagplaatsen in de lever en milt kan worden getransporteerd.

Hoewel dierlijke voedingsmiddelen, wegens de biologische beschikbaarheid aan heem-ijzer, worden gezien als een goede bron van ijzer, vormen ook tal van plantaardige voedingsmiddelen een waardevolle bron: amaranth, quinoa, maar ook sesamzaden, zonnebloempitten, en linzen en bruine bonnen bevatten hoge gehaltes aan ijzer.
Hoewel dierlijke voedingsmiddelen, wegens de biologische beschikbaarheid aan
heem-ijzer, worden gezien als een goede bron van ijzer, vormen ook tal van
plantaardige voedingsmiddelen een waardevolle bron: amaranth, quinoa, maar
ook sesamzaden, zonnebloempitten, en linzen en bruine bonnen bevatten hoge
gehaltes aan ijzer.

Ben je vegetarisch of veganistisch?

  • Als je veganist / vegetariër bent, heb je mogelijk bijna twee keer zoveel ijzer nodig als niet-veganisten / vegetariërs.
  • Houd er rekening mee dat hoewel sommige groenten zoals spinazie rijk aan ijzer zijn, ze ook stoffen (oxalaten) bevatten die de ijzeropname verminderen.

Tips voor vrouwen

  • Als je een vrouw bent in de vruchtbare leeftijd, heeft je lichaam nog meer ijzer nodig omdat menstruatie de behoefte aan ijzer verhoogt.
  • Pichler I, Minelli C, Sanna S, et al. Identification of a common variant in the TFR2 gene implicated in the physiological regulation of serum iron levels. Hum Mol Genet 2011; 20(6): 1232-40.
  • Benyamin B, McRae AF, Zhu G, et al. Variants in TF and HFE explain approximately 40% of genetic variation in serum-transferrin levels. American journal of human genetics 2009; 84(1): 60-5.
  • An P, Wu Q, Wang H, et al. TMPRSS6, but not TF, TFR2 or BMP2 variants are associated with increased risk of iron-deficiency anaemia. Hum Mol Genet 2012; 21(9): 2124-31.
  • Gichohi-Wainaina WN, Tanaka T, Towers GW, et al. Associations between Common Variants in Iron-Related Genes with Haematological Traits in Populations of African Ancestry. PLoS One 2016; 11(6): e0157996.
  • Ji Y, Flower R, Hyland C, Saiepour N, Faddy H. Genetic factors associated with iron storage in Australian blood donors. Blood Transfus 2016: 1-7.
  • Gan W, Guan Y, Wu Q, et al. Association of TMPRSS6 polymorphisms with ferritin, haemoglobin, and type 2 diabetes risk in a Chinese Han population. Am J Clin Nutr 2012; 95(3): 626-32.
  • Piao W, Wang L, Zhang T, et al. A single-nucleotide polymorphism in transferrin is associated with soluble transferrin receptor in Chinese adolescents. Asia Pac J Clin Nutr 2017; 26(6): 1170-8.
  • https://www.canada.ca/en/health-canada/services/food-nutrition/healthy-eating/dietary-reference-intakes/tables.html